Vrijwilligersvervoer: hoe beleid en praktijk elkaar versterken
In de provincie Utrecht zijn meer dan 70 vrijwillige vervoersinitiatieven actief. Deze initiatieven bieden vervoer aan inwoners waardoor zij de mogelijkheid hebben mee te doen in de samenleving. Voor veel mensen vormen deze diensten een noodzakelijke aanvulling op het reguliere openbaar vervoer en doelgroepenvervoer. Toch wordt vrijwilligersvervoer vaak over het hoofd gezien in gemeentelijk beleid. Gemeenten hebben niet altijd helder welke kansen vrijwilligersvervoer biedt of wat de initiatiefnemers nodig hebben. Samen met Kenniscentrum Vrijwilligersvervoer, de Provincie Utrecht en de gemeenten hebben wij gewerkt aan een oplossing die het mobiliteitsaanbod versterkt en recht doet aan de inzet van vrijwilligers.
De aanpak
Onze aanpak begon in 2022 met het leggen van verbindingen. We organiseerden kennismakingsgesprekken met de verschillende stakeholders, waaronder de vrijwilligersinitiatieven, provinciale medewerkers en gemeenten. Uit deze gesprekken en co-creatiesessies bleek een gedeelde wens om vrijwilligersvervoer een impuls te geven. Hierop hebben we een strategie ontwikkeld die gericht is op samenwerking, kennisdeling en innovatie.
Een van onze eerste stappen was het opzetten van een netwerk van vervoersinitiatieven. Hier kunnen vrijwilligersorganisaties ervaringen uitwisselen en van elkaar leren. Voor gemeenten organiseerden we inspiratiesessies en kennisuitwisseling, waarbij we ook ondersteuning op maat boden voor samenwerking tussen gemeenten en vrijwilligersinitiatieven. Een belangrijk resultaat is de ontwikkeling van een GIS-kaart, waarop het totale vervoersaanbod binnen een gemeente overzichtelijk wordt weergegeven. Deze kaart helpt gemeenten om inzicht te krijgen in de vervoersmogelijkheden en hiaten. In 2025 richten we ons op het bestendigen van het netwerk en het borgen van de samenwerking.
Onze werkwijze draait om verbinding. We brengen medewerkers van de provincie, gemeenten en vrijwilligersinitiatieven samen om kennis en perspectieven te delen. Hierdoor ontstaat een breder beeld van de vervoersuitdagingen en de rol die ieder kan spelen in de oplossing. Door innovatieve werkvormen in te zetten, zoals laagdrempelige en energieke netwerkbijeenkomsten, stimuleren we samenwerking op een frisse en doeltreffende manier.
Waarom het werkt
Onze aanpak werkt omdat we een brug slaan tussen beleid en praktijk. De maatschappelijke opbrengst is duidelijk: provincie en gemeenten zien nu de waarde van vrijwilligersinitiatieven in. Dit heeft geleid tot verbeterde samenwerking tussen gemeenten en initiatieven en zelfs tot de oprichting van nieuwe vervoersprojecten. Meer inwoners hebben hierdoor toegang tot passend vervoer.
De procesmatige impact is eveneens groot. Er is een platform gecreëerd waar vrijwilligersvervoer zichtbaar wordt, en betrokkenen blijven actief deelnemen aan cocreatiesessies, inspiratie- en netwerkbijeenkomsten. Dit versterkt niet alleen de verbinding, maar opent ook nieuwe kansen.
Daarnaast maken onze innovatieve werkvormen het verschil. We hebben de traditionele vergadercultuur doorbroken met frisse, energieke bijeenkomsten die het uitwisselen van kennis leuk en toegankelijk maken. Zo bouwen we niet alleen aan betere mobiliteit, maar ook aan duurzame samenwerking.
Link naar het platform
Utrecht – Kenniscentrum Vrijwilligersvervoer
“De deelnemende gemeenten zien door alle inspanningen en hierdoor de positieve uitkomsten van het project, de meerwaarde in van het vrijwilligersvervoer. Het delen van de positieve resultaten met gemeenten die nog niet deelnemen maakt dat ook zij zich aan willen sluiten bij het project. ”
Aria Noorlander, provincie Utrecht
